Trong cuộc sống hiện đại, stress gần như đã trở thành một phần quen thuộc. Một chút áp lực có thể giúp bạn tập trung và làm việc hiệu quả hơn, nhưng khi căng thẳng kéo dài, stress sẽ trở thành gánh nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ stress là gì, nguyên nhân, triệu chứng và cách kiểm soát hiệu quả.
1. Stress là gì?
Stress là gì và ảnh hưởng đến sức khỏe
Stress là trạng thái thần kinh căng thẳng khi cơ thể và tâm trí phải đối diện với sự thay đổi hoặc áp lực từ bên trong hay bên ngoài. Khi gặp tác nhân gây stress, cơ thể sẽ tiết ra hormone làm tăng nhịp tim, nhịp thở và cung cấp năng lượng mạnh mẽ cho cơ bắp.
Ở mức độ vừa phải, stress có thể mang lại lợi ích như tăng sự tập trung trong học tập và công việc. Tuy nhiên, nếu stress quá độ và kéo dài, cơ thể sẽ rơi vào tình trạng mệt mỏi, tiêu hóa kém, suy giảm miễn dịch, rối loạn giấc ngủ, thậm chí dẫn đến trầm cảm.
Những người có nguy cơ cao bị stress thường là:
-
Người có sức khỏe yếu, suy dinh dưỡng hoặc thường xuyên ốm đau.
-
Sống trong môi trường nhiều áp lực, không lành mạnh.
-
Người làm việc quá sức, thiếu tự tin, ít mối quan hệ xã hội.
-
Bị ảnh hưởng bởi stress từ gia đình hoặc đồng nghiệp.
2. Nguyên nhân gây stress
Stress có thể đến từ nhiều yếu tố khác nhau, cả bên trong lẫn bên ngoài:
Nguyên nhân bên trong
-
Sức khỏe kém: Mắc bệnh mạn tính, dinh dưỡng thiếu chất.
-
Tâm lý: Suy nghĩ tiêu cực, kỳ vọng quá cao, tự tạo áp lực, mất ngủ kéo dài, lạm dụng chất kích thích.
Nguyên nhân bên ngoài
-
Môi trường sống ồn ào, ô nhiễm, thời tiết thay đổi đột ngột.
-
Gia đình bất hòa, mất người thân, áp lực tài chính.
-
Công việc căng thẳng, thành tích học tập, mâu thuẫn xã hội.
3. Triệu chứng của stress
Stress quá độ dễ gây nổi nóng
Stress biểu hiện đa dạng và có thể ảnh hưởng đến thể chất, tinh thần, hành vi và cảm xúc.
-
Thể chất: Mệt mỏi, đau đầu, tim đập nhanh, rối loạn giấc ngủ, buồn nôn.
-
Tinh thần: Giảm tập trung, sa sút trí nhớ, dễ buồn chán, thiếu quyết đoán.
-
Hành vi: Ăn uống thất thường, khóc lóc, dễ nổi nóng, hút thuốc, uống rượu, thậm chí tự làm hại bản thân.
-
Cảm xúc: Lo âu, căng thẳng, dễ cáu gắt, bồn chồn, thất vọng, khó kiểm soát nóng giận.
4. Cách điều trị và kiểm soát stress
Việc kiểm soát stress đòi hỏi sự kết hợp giữa thay đổi lối sống, rèn luyện tinh thần và trong một số trường hợp có thể cần đến sự hỗ trợ y tế.
Thể dục cũng là cách giảm stress
Phương pháp giảm stress hiệu quả:
-
Rèn luyện sức khỏe: Tập thể dục, yoga, thiền, đi bộ.
-
Ăn uống khoa học: Đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ, hạn chế rượu bia và đồ ăn nhanh.
-
Kiểm soát cảm xúc: Nghe nhạc, đọc sách, viết nhật ký, chăm sóc cây cảnh.
-
Xây dựng các mối quan hệ tích cực, lành mạnh.
-
Trải nghiệm thư giãn: Massage, châm cứu, trị liệu tâm lý.
Nếu không được điều trị, stress có thể gây biến chứng nguy hiểm như: Rối loạn thần kinh, bệnh tim mạch, rối loạn tiêu hóa, suy giảm miễn dịch và sinh lý.
5. Phòng ngừa stress hiệu quả
Duy trì các mối quan hệ tốt cũng giúp giải toả căng thẳng
-
Giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ.
-
Sắp xếp công việc hợp lý, xen kẽ nghỉ ngơi.
-
Duy trì các mối quan hệ tốt đẹp.
-
Đặt mục tiêu thực tế, không quá sức.
-
Ngủ đủ giấc, hạn chế chất kích thích.
-
Thư giãn thường xuyên: Nghe nhạc, xem phim, du lịch.
Stress là một phần tất yếu trong cuộc sống, nhưng nếu để căng thẳng kéo dài, bạn có thể đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Học cách nhận diện sớm dấu hiệu stress, thay đổi lối sống, kiểm soát cảm xúc và tìm đến sự hỗ trợ từ chuyên gia khi cần thiết sẽ giúp bạn cân bằng cuộc sống và bảo vệ sức khỏe toàn diện.
Xem thêm: 10 cách ngừa stress hiệu quả
